Zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim, Narodowemu Bankowi Polskiemu przysługuje wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych Rzeczypospolitej Polskiej. Znakami pieniężnymi emitowanymi przez NBP są banknoty i monety.

Narodowy Bank Polski emituje trzy rodzaje monet. Pierwszy rodzaj to monety powszechnego obiegu produkowane w wysokich nakładach, funkcjonujące w obrocie gotówkowym, których wartość określa nominał. Do tej grupy należą również obiegowe monety okolicznościowe o nominale 2 zł, wykonane ze stopu Nordic Gold, emitowane przez NBP w latach 1995-2014 oraz monety okolicznościowe o nominale 5 zł w standardzie obiegowym emitowane od 2014 roku. 

Druga grupa to złote i srebrne monety kolekcjonerskie, produkowane w niskich nakładach, przeznaczone głównie dla krajowych i zagranicznych numizmatyków. 

Trzecia grupa to monety uncjowe. Narodowy Bank Polski emituje ponadto od 2006 r. banknoty  kolekcjonerskie